Karaciğer kanseri, erken dönemde çok fazla belirti göstermeyebilir. Erken teşhis edilebilmesi için düzenli kontrol gerektiren bir kanser türüdür. Karaciğer kanserinin görülme sıklığı bölgeden bölgeye farklılık gösterir. Özellikle son yıllarda Hepatit virüslerine karşı önlem amacıyla yapılan aşılar sayesinde, gelişmiş ülkelerde karaciğer kanseri görülme riski önemli derecede azalmıştır.
Karaciğer Kanseri Neden Olur?
Karaciğer kanseri, karaciğerin doku hücrelerinden türeyen tümörlerle gelişen bir kanser türüdür. Bu karaciğer tümörleri, en sık Hepatit B veya Hepatit C virüsü kapmış olan ya da siroza yakalanan bireylerde görülür. Hepatit B’ye ve Hepatit C’ye yakalanan birey sayısı ülkemizde önemli bir düzeydedir. Karaciğer kanserine yakalanma riski Hepatit virüsü kapmış olan hastalarda oldukça fazla olduğundan, bu hastalar düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Karaciğer kanserlerinin yaklaşık %90’ını karaciğerin kendi fonksiyonel hücrelerinde gelişen “hepatosellüler karsinom (HCC)” oluşturur. Karaciğerde en sık karşılaşılan tümörler, metastaz nedeni ile gelişen tümörlerdir. Metastaz, herhangi bir doku ve organda bulunan tümörün başka bir doku veya organa sıçramasıdır. Karaciğer, vücuttaki tüm kanı filtreleyen önemli bir organ olduğundan, vücudun hemen her yerindeki tümörler karaciğere metastaz yapabilir.
Karaciğer Kanseri Belirtileri
Karaciğer, uzun süre hastalığı saklayabilen, daha çok hastalığın ileri safhalarında belirtiler göstermeye başlayan bir organdır. Bu nedenle, karaciğer tümörleri ve diğer karaciğer hastalıklarının erkenden saptanabilmesi için düzenli olarak sağlık kontrollerinden geçmek gerekir. Özellikle siroz gibi ciddi hastalıklarda, hastanın herhangi bir şikayeti olmasa bile düzenli olarak takip edilmesi gerekir.
Karaciğer kanserinin tipik belirtileri şunlardır:
- Uzun süren iştahsızlık
- Ani kilo kaybı
- Yemek yemeye başlar başlamaz oluşan tokluk hissi ve aşırı şişkinlik hali
- Karnın sağ üst kısmı ile birlikte sırt ağrısı
- Kaşıntı
- Cildin sararması
- Karında genellikle hissedilen şişlik
- Koyu renkli idrar
- Soluk renkte dışkılama
- Ateş
- Gece terlemeleri
Karaciğer Kanseri Risk Faktörleri
Karaciğer kanserinin nedeni tam olarak tespit edilememiş olsa da, oluşumu birçok faktörden etkilenir. Hepatit B ve C virüslerinin taşıyıcısı olmak, kanser oluşma riskini artıran en önemli faktördür. Siroz, karaciğer adenomu, hemakromatozis gibi bazı metabolik hastalıklar ve karaciğer yağlanması da karaciğer kanserinin risk faktörleri arasında yer alır. Ayrıca;
- Bazı ilaçlar ve anabolik steroidler (genellikle sporcular tarafından kas ve kemik kitlesini artırmak için kullanılır),
- Sigara,
- Bazı içme sularında görülen bir zehir olan arsenik,
- Bazı tahıllarda bulunan aflatoksinler gibi dışarıdan alınan çeşitli maddeler, karaciğer kanserine yakalanma riskini artıran etmenlerdir. Yine obezite, diyabet ve bağışıklık sisteminin çok zayıf olması durumu da bu hastalığa yakalanma riskini artırır.
Karaciğer Kanseri Tedavisi Mümkün mü?
Karaciğer kanseri, tümörün ilerleme durumuna göre birçok yöntemle tedavi edilebilir. En yaygın karaciğer kanseri türü olan hepatosellüler karsinom (HCC) tedavisinde, en sık gerçekleştirilen yöntem cerrahi tedavidir. Hastalığın ilerleyişine göre tümörlü bölge çıkarılır veya karaciğer nakli yapılır. Tümörün durumu cerrahi operasyona uygun değilse veya hasta operasyonu kaldıramayacak durumdaysa doktorun kararıyla kemoterapi, radyoterapi, ablasyon tedavisi veya çeşitli nükleer tıp tedavileri gerçekleştirilebilir.