Böğürtlen, Gülgiller (Rosaceae) ailesine ait, tatlı bir meyvedir.
Böğürtlen, meyve salatalarında, pastalarda ve meyveli pürelerde kullanılmaktadır. Ayrıca, meyveli yoğurt yapılırken de sıklıkla seçilen bir meyvedir. Et tariflerinde de tuzlu soslarla harmanlanarak kullanılabilir. *
Böğürtlen; potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko ve fosfor gibi önemli minerallerin yanı sıra A vitamini, C vitamini (askorbik asit), E vitamini (alfa tokoferol), K vitamini, B1 vitamini (tiyamin), B2 vitamini (riboflavin), B3 vitamini (niyasin), B6 vitamini ve B9 vitamini (folik asit) içerir. Aynı zamanda, böğürtlene mor rengini veren zengin antioksidanlar olan antosiyaninlerin zengin bir kaynağıdır. * Ayrıca önemli yağ asitleri olan omega 3 ve omega 6 yağ asitlerini de bolca bulundurmaktadır. * Böğürtlenler ayrıca amino asitler ve temel diyet lifi için iyi bir kaynaktır ve zararlı herhangi bir kolestrol içermezler. *
Böğürtlenin Faydaları
- Böğürtlen; ellagik asit, antosiyaninler, tanin, galik asit, pelargonidinler, quercetin, siyanidinler, kaempferol, kateşinler ve salisilik asit gibi etkileyici yüksek fenolik flavonoid fitokimyasal bileşikleri içerir. Bu antioksidan bileşikler yaşlanma, iltihaplanma, kanser ve diğer nörolojik hastalıklara karşı koruma sağlar. *
- İçeriğindeki zengin antioksidanlar sayesinde kanserle mücadelede yardımcı olmaktadır. Böğürtlen, kanserle mücadele yetenekleri ile bilinen bir antioksidan sınıfı olan polifenolleri içermektedir. Özellikle, antosiyanin (belirli bir polifenol) bu meyve içerisinde yüksek konsantrasyonlarda bulunur. Antosiyaninler, böğürtlen tarafından kanser gelişimine karşı kullanılan birincil silah olarak düşünülmektedir.
- Yapılan bir çalışmada; akciğer kanseri açısından, böğürtlenlerde bulunan spesifik bir antosiyanin olan siyanidin-3-glukositin kanserli akciğer tümörlerinin büyümesi üzerinde önemli etkilerinin olduğu ve büyümesini engellemeye yardım ettiği gösterilmiştir. *
- Böğürtlen de dahil olmak üzere altı farklı çilek çeşidinin (siyah ahududu, yaban mersini, kızılcık, kırmızı ahududu, çilek); oral, meme, kolon ve prostat kanserleri üzerindeki etkisi üzerine bir çalışma yapılan bir çalışma; bu meyvelerin özlerinin kanser hücrelerinin büyümesini engellediği ve bu hücrelerin apoptozunu (hücre ölümü) uyardığını göstermiştir. *
- K vitamini, prostat, kolon, mide, burun, ağız ve karaciğer kanserlerinin önlenmesinde ve bunlarla mücadelede rol oynamaktadır. Bir porsiyon böğürtlende günlük önerilen K vitamini değerinin üçte birinin üzerinde K vitamini bulunmaktadır. *
- K vitamini ayrıca kanın pıhtılaşmasında yardımcı olur ve kemik metabolizmasında rol oynar. K vitamini eksikliği kemikte incelme, kemik kırılmaları, kolay morarma, aşırı menstrüel kanama ve dışkıda veya idrardaki kanlara neden olabilir. Kan tineri kullanıyorsanız; böğürtlen, yeşil yapraklı sebzeler, soya fasulyesi ve mayalanmış süt gıdaları gibi K vitamini bakımdan yüksek olan gıdaları tüketmeyi unutmayın. *
- Böğürtlende bulunan fenolik asitler, flavonoidler, flavonoller ve özellikle antosiyanositler gibi bileşenler; zararlı moleküllere karşı çalışılar. Bu koruyucu emizleme özelliği, birçok sağlık probleminin nedeni olabilecek oksidatif hasarın sonucu olarak vücudu bir dizi hastalıktan korur.
- DNA hasarını azaltmada ve damar sorunlarına karşı korumada da yardımcı olur. *
- İçerdiği C vitamini yardımıyla; yaraları iyileştirme, cildi yenileme, vücutta serbest radikallere karşı savaş (toksinler tarafından salınan moleküller), demir emilimini destekleme gibi vücuda birçok faydası bulunmaktadır.
- Zengin lif içerikli bir gıda olmasıyla; kolesterolü düşürme, düzenli barsak hareketlerini teşvik etme, şeker emilim oranını yavaşlatarak kan şekeri seviyelerini kontrol etme, sağlıklı bağırsak bakterilerini besleme ve sindirim sistemi sağlığını desteklemeye yardımcı olur. *
- Bilim insanları; yaban mersini, böğürtlen, çilek ve diğer dut meyvelerinin yendiğinde beyne faydalı etkileri olduğunu, yaşla ilgili hafıza kaybının ve diğer değişikliklerin önlenmesine yardımcı olabileceğinin güçlü bilimsel kanıtları olduğunu belirtti. *
- Yapılan bir araştırma, böğürtlende diş enfeksiyonlarına karşı potansiyel bir doğal tedavi sağlayabilecek anti-inflamatuar ve anti-viral etkilerin yanı sıra antibakteriyel özellikler gösterdiğini tespit etmiştir. Araştırmalar, böğürtlen özünün topikal olarak uygulandığında (deriye uygulanması) yaraları iyileştirmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor.
- Antienflamatuar özellik göstermektedir. Mide ülseri gibi problemlerde enflamasyonu (ağrı ve yangı) azaltmaya yardım eder. *
- Anti bakteriyel özelliği yardımıyla ağız sağlığını korumaya yardım eder. Hastalığa neden olan ağızdaki bakterileri öldürür.
- Antosiyanin gibi flavonollar kalbi korur. Yüksek oranda magnezyum ve lif, damarları tıkanıklıktan korur ve düzgün kan akışını teşvik eder. Yüksek magnezyum seviyeleri aynı zamanda kan basıncını düzenler ve kalp krizine karşı koruma sağlar.
- Şeker bakımından düşüktür ve lif oranı yüksektir. Bu sayede sağlıklı kilo vermeye yardımcı olur.
- Kemik sağlığını destekler. İçeriğindeki kalsiyum, kemikleri güçlendirir. Magnezyum içeriği, vücuttaki kalsiyum ve potasyum emilimine yardımcı olur. Bu sayede güçlü kemiklerin oluşturulmasına yardımcı olur ve hücresel işleyişe katkıda bulunur. *
- Adet sancılarını azaltmaya yardımcı olur. Zihinsel ve fiziksel PMS semptomlarını hafifletir.
- Cilt sağlığını korumaya yardım eder. *
UYARI: Her gıdada olduğu gibi böğürtleni de çok fazla tüketmemeye özen gösteriniz.